Τα έθιμα του τόπου μας

 

Τα έθιμα του κάθε τόπου αποτελούν έναν πολύ σημαντικό τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς. Μαζί με τα ήθη γίνονται πράξεις οι αντιλήψεις ενός λαού για την ηθική και κοινωνική συμπεριφορά. Πρόκειται για αυτά τα στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού που  θυμίζουν στους πιο παλιούς και  διδάσκουν στους νεότερους εκείνες τις  εποχές, όπου η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων  περίσσευε,  παρά τις  δυσκολίες που υπήρχαν.

Ο νεότερος  λαϊκός πολιτισμός συνδέεται με τον αρχαίο και δείχνει ποιες είναι οι ρίζες και η φυσιογνωμία ενός λαού, κατοχυρώνει την ταυτότητά του και μέσα από την άρτια εναρμόνιση του χθες με το σήμερα συνεχίζεται η ενότητα ενός έθνους. 

Η σημασία της διατήρησης των εθίμων αυτών μέσα στο χρόνο, περνώντας από γενιά σε γενιά είναι τεράστια και η προσπάθεια τόσο των αρμόδιων φορέων όσο και των πολιτών είναι αναγκαία. Είναι λυπηρό να παρατηρεί κανείς σήμερα κυρίως νέους ανθρώπους, να επιλέγουν να απέχουν από την συμμετοχή στις εκδηλώσεις αναβίωσης των εθίμων κι ακόμη πιο λυπηρό τους μεγαλύτερους να μην προσπαθούν να παρακινήσουν τους νεότερους να έχουν ενεργή συμμετοχή. 

Το κίνητρο για να συμμετάσχει κάποιος στις εκδηλώσεις αυτές δεν πρέπει να είναι το οικονομικό αλλά το κοινωνικό και κυρίως το ψυχολογικό. Αυτή η ζωντάνια που σου προσφέρει να γίνεσαι μέλος μια ομάδας με κοινά στοιχεία , κοινή ταυτότητα και κοινές ρίζες. Η εποχή μας οδηγεί τους νέους στην αδράνεια και τους ναρκώνει με την τεχνολογία με αποτέλεσμα να υπάρχει άρνηση για συμμετοχή σε κάθε είδους κοινωνικό δρώμενο. 

Το οικογενειακό περιβάλλον, το σχολείο, οι σύλλογοι αλλά και οι τοπικοί φορείς μπορούν να αποτελέσουν τον κινητήριο μοχλό ώστε την επόμενη φορά τα έθιμα να ζωντανέψουν με μεγαλύτερη συμμετοχή και να δείξουν την ζωντάνια ενός τόπου που τόσο την χρειάζεται. 

Όλοι μας αποτελούμε κομμάτι της παράδοσης του τόπου μας και η απομάκρυνσή μας, μας ξεκόβει από το παρελθόν, σαν να σβήνει ένα μεγάλο κομμάτι της μνήμης μας. Οπότε, την επόμενη φορά, αν αποχωριστούμε για λίγο την άνεση του καναπέ μας και την καρέκλα της καφετέριας, το αποτέλεσμα θα είναι πολύ καλύτερο και για εμάς τους ίδιους, αλλά και για τους επισκέπτες. 

Υπάρχει ο Άγιος Βασίλης;

 

Πλησιάζοντας τα Χριστούγεννα, κάθε χρόνο στο μυαλό μας έρχεται η ύπαρξη του Άγιου Βασίλη. Επίμονα τα μικρά παιδιά αναρωτιούνται όσο κοντεύει αυτή η μαγική γιορτή αν τελικά υπάρχει αυτός ο παππούλης με τα άσπρα γένια και τους χαμογελαστούς τάρανδους, που σε μία νύχτα επισκέπτεται όλα τα σπίτια του κόσμου για να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες τους. Κι αν το σπίτι δεν έχει τζάκι, πως θα μπει ο Άγιος Βασίλης; Εκεί συνειδητοποιείς πως η αγάπη πάντα βρίσκει τον τρόπο. Γιατί ο Άγιος Βασίλης αντιπροσωπεύει την αγάπη, την κουβαλά σαν ανεκτίμητο θησαυρό μέσα στον κόκκινο σάκο του για να την σκορπίσει σε κάθε σπίτι, σε κάθε γωνιά του πλανήτη. 

Ακόμη κι αν έχουμε μεγαλώσει, η ύπαρξη του Άη Βασίλη δεν σταμάτησε να είναι μία μεγάλη μας επιθυμία. Και τι δεν θα δίναμε για να μπορούσαμε να το ζήσουμε πάλι. Αυτήν την προσμονή. Το αίσθημα πως αυτό μας λείπει θα έρθει στα χέρια σχεδόν μαγικά. Στο μυαλό μας έρχεται η εικόνα εκείνης της στιγμής που ξετυλίγουμε  το γυαλιστερό περιτύλιγμα από το δωράκι που στέκονταν όλη τη νύχτα σιωπηλά κάτω από το δέντρο και περίμενε υπομονετικά να πάει εκεί που το περιμένουν με τόσο αγωνία και τα μάτια μας γέμιζαν λάμψη καθώς το  αντικρίζαμε. 

Μεγαλώσαμε με μύθους, ιστορίες και παραμύθια και δεν σταματήσαμε ποτέ να θυμόμαστε όλα όσα ακούγαμε όταν είμασταν παιδιά. Γιατί τα παραμύθια κουβαλούν μία μαγεία που όλοι μας έχουμε ανάγκη ότι ηλικία κι αν έχουμε. Ακόμη κι αν γνωρίζουμε πως κάτι δεν είναι αληθινό, αναζητούμε ένα ταξίδι με τη φαντασία. 

Η ιστορία του Άη Βασίλη δείχνει τη σημασία της αγάπης και διδάσκει πως όλοι μας, είτε είμασταν καλά παιδιά είτε όχι, αξίζουμε να πάρουμε αγάπη, αξίζουμε μία ακόμη ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι , αξίζουμε λίγη μαγεία. Ο σάκος του όσο κι αν μας φαίνεται μικρός χωρά τόση αγάπη όση χρειάζεται για να σκορπίσει σε κάθε γωνιά. Η πίστη σε κάτι που δεν το έχουμε δει αλλά θέλουμε να υπάρχει δείχνει πως τίποτα σε αυτόν τον κόσμο δεν είναι ακατόρθωτο αρκεί να το πιστέψεις. 

Καλές γιορτές με αγάπη! 

Αδικαιολόγητες σιωπές

 

25η Νοεμβρίου. Ημέρα προβληματισμού η σημερινή. Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών δεν θα αναφερθώ στα θύματα και στη δύναμη που πρέπει να δείξουν για να νικήσουν, αυτό είναι αυτονόητο. Θα μιλήσω γι’ αυτούς που γνωρίζουν και δεν μιλούν.

Απέναντι στη βία έχουν όλοι ευθύνη, όχι μόνο οι θύτες αλλά κι αυτοί που γνωρίζουν, παρατηρούν και σωπαίνουν. Γιατί φοβούνται και γιατί δεν τους αφορά. Τους αφορά όμως όταν όμως ξεσπάσει το κακό,  και τότε δικάζουν.  Αυτοί που περιμένουν να μιλήσει κάποιος άλλος για να πουν στη συνέχεια ότι γνώριζαν κι αυτοί.

Το να ζει κάποιος μέσα σε μία κοινωνία και να αγνοεί το κακό που συμβαίνει γύρω του δεν τον απαλλάσσει από την ευθύνη. 

Κάθε σιωπή απέναντι στο κακό είναι ένοχη και φέρει ευθύνη. Ειδικά σε περιπτώσεις που το θύμα είναι αδύναμο.

Η κοινωνία μας δεν χρειάζεται λαϊκούς δικαστές, κρυμμένους πίσω από οθόνες και πληκτρολόγια , στην άνεση του καναπέ τους, που περιμένουν να χυθεί αίμα, σπέρμα και δάκρυ για να βγάλουν την οργή τους. Ο κόσμος μας δεν χρειάζεται άλλο παραλήρημα ούτε άλλες σιωπές.

Βία κατά των γυναικών, βία κατά των παιδιών, κακοποιήσεις, ξυλοδαρμοί, διαστροφή κάθε είδους καταγράφονται καθημερινά σε χώρους που αποτελούν καταφύγιο και προστασία για έναν άνθρωπο, στο σπίτι του, στο σχολείο, στην εκκλησία, στο περιβάλλον που ζει και δραστηριοποιείται.

Ζωές στιγματισμένες με βία ψάχνουν τη δύναμη να κρατηθούν ζωντανές , φωνάζουν βοήθεια και δεν τους ακούει κανείς.

Κι ύστερα ακολουθούν οι διαπιστώσεις, η οργή μέσω των κοινωνικών δικτύων κι οι δημοσιεύσεις που βγάζουν στην επιφάνεια λεπτομέρειες της ζωής των δραστών που δεν ενδιαφέρουν κανέναν.

Ας διαχωρίσουμε το κοτσομπολιό από την ευθύνη που φέρουμε όλοι μας ως μέλη μιας κοινωνίας για το κακό και το ανήθικο που συμβαίνει δίπλα μας. 

Ας αναρωτηθούμε  ποια ευθύνη φέρει ο καθένας όταν γνωρίζει και σωπαίνει, όταν επιτρέπει να γίνεται ένα έγκλημα και δεν αντιδρά, όταν κλείνει τα μάτια στον κίνδυνο του διπλανού του...

Συνέντευξη με την συγγραφέα του βιβλίου «Θάλεια Φλωρά – Καραβία» Δέσποινα Τσούργιαννη «Η σύγχρονη τέχνη οφείλει να λειτουργήσει ως ένας ακόμη κοινωνικός μηχανισμός που ανατρέπει στερεοτυπικές και βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις σχετικά με τα φύλα».

Συνέντευξη: Τάνια Ώττα

Με αφορμή το βιβλίο της συγγραφέως Δέσποινας Τσούργιαννη με θέμα την Σιατιστινή ζωγράφο Θάλεια Φλωρά – Καραβία, συζητήσαμε για τα έργα και το ταλέντο της ζωγράφου και στη συνέχεια έγινε αναφορά σε θέματα που αφορούν την τέχνη γενικότερα, την τέχνη σε περίοδο πολέμου και για την καλλιτεχνική δράση των γυναικών.

Ένα βιβλίο καλαίσθητο, καλογραμμένο και άρτια δομημένο, μέσα από το οποίο ο αναγνώστης μπορεί να ξεφυλλίσει τις σελίδες που μιλούν για τη ζωή της ζωγράφου Θάλεια Φλωρά – Καραβία και μέσα από τη μελέτη που έγινε από τη συγγραφέα, να ενημερωθεί για την εργογραφία της ζωγράφου με βάση ορισμένα αντιπροσωπευτικά έργα, τα οποία οργανώνονται ειδολογικά σε πορτραίτα, νεκρές φύσεις, ηθογραφικά θέματα, τοπία καθώς και συμβολιστικά και ιστορικά θέματα, κάνοντας ειδική αναφορά στην πολεμική παραγωγή της ζωγράφου που αποτελείται από τη σειρά έργων της, κυρίως σκίτσων, από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και τον Πόλεμο του 1940. Η μελέτη ολοκληρώνεται με εκθεσιολόγιο ατομικών και ομαδικών εκθέσεων της ζωγράφου καθώς και με τον αναλυτικό κατάλογο των έργων που έχουν έως τώρα εντοπιστεί από την έρευνα...».

Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την Θάλεια Φλωρά Καραβία;

Πιστεύω ακράδαντα ότι οι γυναίκες ζωγράφοι, και κυρίως αυτές του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, είναι σε μεγάλο ποσοστό, ακόμα και σήμερα, υπομελετημένες και στη σκιά των αρρένων συναδέλφων τους. Η περίπτωση της Φλωρά Καραβία, λοιπόν, αποτέλεσε ένα πρώτης τάξεως ερευνητικό ερέθισμα για μένα.

Πως θα περιγράφετε τη Θάλεια Φλωρά Καραβία;

Πρόκειται πραγματικά για μια γυναίκα φαινόμενο όχι μόνον από την άποψη της πλούσιας, ποιοτικά και ποσοτικά, παραγωγής της (ξεπερνά τα 5.500 έργα) αλλά και από κοινωνιολογική σκοπιά, καθώς δε δίστασε να υπερβεί τα κοινωνικά και φυλετικά στεγανά της εποχής της και να μεταβεί στο Μόναχο για να σπουδάσει ζωγραφική δίπλα στον αξεπέραστο Νικόλαο Γύζη. Και στη συνέχεια, όμως, ο βίος της ήταν πραγματικά ιλιγγιώδης με αδιάλειπτα ταξίδια σε τέσσερις ηπείρους, συνεχή εκθεσιακή δραστηριότητα και συμμετοχή σε τρεις πολέμους (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος, Μικρασιατική Εκστρατεία, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος).

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το κύριο χαρακτηριστικό των έργων της;

Το ζωγραφικό ιδίωμα της Φλωρά Καραβία ισορροπεί έντεχνα ανάμεσα στον ακαδημαϊκό ρεαλισμό της λεγόμενης Σχολής του Μονάχου και ένα περισσότερο ελεύθερο, ιμπρεσσιονιστικό ζωγραφικό ύφος. Η σχεδιαστική δεινότητα και η προσεγμένη σύνθεση αποτελoύν θεμελιώδη χαρακτηριστικά των έργων της. Η ήπια, βαριά χρωματολογία με τα χρόνια δίνει τη θέση της σε ανάλαφρα ζωηρά χρώματα που τοποθετούνται με περισσότερη ελευθερία στον καμβά.

Ποιες διαφορές εντοπίζετε τα έργα τέχνης ανδρών και γυναικών;

Δεν συμμερίζομαι καθόλου την άποψη ότι τα έργα τέχνης των ανδρών δημιουργών διαφέρουν από αυτά των γυναικών. Ιδιότητες όπως ευαισθησία και η φαντασία σχετίζονται με την καλλιέργεια και την άσκησή τους και όχι με το φύλο του καλλιτέχνη. Εκεί όπου θα μπορούσε να εντοπίσει κανείς μία διαφορά είναι στη θεματολογία, όπου τα «υψηλά» ιστορικά θέματα ή οι προσωπογραφίες αποτελούσαν πεδία έμπνευσης και δημιουργίας αποκλειστικά και μόνον ανδρών ζωγράφων, ενώ οι γυναίκες επιδίδονταν σε θέματα περισσότερο ερασιτεχνικά, οικιακά και «επουσιώδη», όπως οι νεκρές φύσεις και κυρίως οι ανθογραφίες ή το τοπίο. Και αυτό δικαιολογείται απόλυτα, αν σκεφτεί κανείς ότι η επίσημη θεσμική καλλιτεχνική εκπαίδευση των γυναικών ξεκινά μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα.

Αν η Θάλεια Φλωρά Καραβία ζούσε σήμερα, τι διαφορές πιστεύετε θα είχαν τα έργα της;

Πιστεύω ότι θα απέδιδε με τον ίδιο ζήλο την πραγματικότητα και τους ανθρώπους γύρω της, θα ταξίδευε ακόμα περισσότερο και ίσως θα αξιοποιούσε τα νέα τεχνολογικά μέρα της ψηφιακής καταγραφής για να αποδώσει πιο άμεσα τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες της.

Έχετε ξεχωρίσει κάποιον πίνακα της Θάλειας Φλώρα Καραβία και αν ναι, για ποιο λόγο;

Μετά από την πολύχρονη και συνεχή ενασχόλησή μου με το έργο της Φλωρά Καραβία μπορώ να σας πω ότι σε κάθε θεματικό πεδίο με το οποίο ασχολήθηκε (προσωπογραφία, τοπίο, ηθογραφία, πολεμικές σκηνές) υπάρχουν έργα που ξεχωρίζω και αγαπώ ιδιαίτερα. Αν έπρεπε να διαλέξω ένα από αυτά, θα ήταν η πρώιμη αυτοπροσωπογραφία της από την εποχή των σπουδών της στο Μόναχο (1896-1897). Το γεγονός ότι επιχειρεί να δοκιμαστεί στο είδος αυτό σε ένα τόσο πρώιμο στάδιο της ζωγραφικής της εκπαίδευσης είναι ενδεικτικό της τόλμης που τη διακρίνει αλλά και του ιδιαίτερου βάρους που αποδίδει στο συγκεκριμένο θεματογραφικό genre. Αυτό που εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά είναι ο έντεχνος τρόπος με τον οποίο η νεαρή ζωγράφος αφομοιώνει τις ποικίλες επιρροές που δέχεται σαν σπουδάστρια ζωγραφικής σε ένα χωνευτήρι πολλαπλών τεχνοτροπιών και επιρροών, όπως είναι το Μόναχο. Στον πίνακα αυτόν, η Φλωρά απεικονίζεται ημίσωμη, σε στάση τριών τετάρτων πάνω σε ουδέτερο, μονοχρωματικό φόντο. Το απλό, μαύρο ρούχο που φορά ελάχιστα διαφοροποιείται από τους έντονα σκούρους τόνους του βάθους, υποβάλλοντας μια ατμόσφαιρα λιτότητας και αυστηρότητας. Το μόνο στοιχείο που προβάλλει έξεργα μέσω του αριστοτεχνικού φωτισμού είναι το πρόσωπο της μορφής και κυρίως τα μάτια που, καρφωμένα στον θεατή, δημιουργούν μια έντονη και σχεδόν αναπόφευκτη επικοινωνία. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα έργο που ξαφνιάζει με τον ρεαλισμό του, καθώς τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της ζωγράφου έχουν αποδοθεί χωρίς καμία τάση ωραιοποίησης ή ναρκισσισμού. Ο τρόπος με τον οποίο η προσωπογραφούμενη επιλέγει να απεικονιστεί είναι ασφαλώς διαφωτιστικός για τον αυτοπροσδιορισμό της ως γυναίκας, η οποία μάχεται να διακριθεί επαγγελματικά στον χώρο της ζωγραφικής, μιας πνευματικής κονίστρας έως τότε καθαρά ανδροκρατούμενης.

Ποια η άποψη σας για την τέχνη σε περίοδο πολέμου και για την καλλιτεχνική δράση των γυναικών;

Η ιστορία μας έχει αποδείξει ότι οι συνθήκες βαρβαρότητας και απαξίωσης της ελεύθερης καλλιτεχνικής πρακτικής σε καιρό πολέμου μπορούν να ενεργοποιήσουν πολλαπλά τους δημιουργούς και να φιλοτεχνηθούν έργα – καταγραφές της ζοφερής πραγματικότητας του πολέμου, έργα καταγγελτικά της βίας, σωματικής και πνευματικής, έργα που προωθούν το πανανθρώπινο αίτημα της ειρήνης. Μέσα στο πλαίσιο αυτό και οι γυναίκες δημιουργοί είναι ικανές, με τον δικό τους τρόπο, και χωρίς τις αρτηριοσκληρωτικές δεσμεύσεις του παρελθόντος, να προσφέρουν την δική τους ματιά και πρωτότυπη εικαστική κατάθεση.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την βία κατά των γυναικών. Πιστεύετε ότι η τέχνη μπορεί να συμβάλλει σ΄ αυτό;

Είναι πράγματι εξαιρετικά σημαντικό, ύστερα από τόσα κρούσματα τόσο σωματικής/σεξουαλικής όσο και συναισθηματικής/ψυχολογικής βίας κατά των γυναικών, να βρεθούν άμεσα τρόποι βοήθειας προς τις γυναίκες αυτές και εξόδου τους από τον φαύλο κύκλο βίας που, όπως δυστυχώς διαπιστώνουμε, φθάνει πολλές φορές ακόμα και στη δολοφονία. Η τέχνη, με τη μορφή της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, όχι μόνον από γυναίκες αλλά και από άνδρες εικαστικούς οφείλει, νομίζω, να λειτουργήσει ως ένας ακόμη κοινωνικός μηχανισμός που ανατρέπει, ή τουλάχιστον επιχειρεί να ανατρέψει, στερεοτυπικές και δυστυχώς ακόμη βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις σχετικά με τα φύλα. Οι γυναίκες πρέπει επιτέλους να πάψουν να αντιμετωπίζονται μέσα από ένα καθαρά πατριαρχικό πλέγμα ως «κατώτερα» από τους άνδρες όντα και να λαμβάνουν τη βοήθεια και την αναγνώριση που τους αξίζει. Πρέπει η τέχνη να στρατευθεί στον σκοπό αυτό με περισσότερα έργα (παραδοσιακή ζωγραφική ή performances) που έχουν στο επίκεντρό τους τη γυναίκα, την κακοποιημένη γυναίκα ή ακόμη θίγουν ευρύτερα ζητήματα της γυναικείας ψυχικής εμπειρίας (μητρότητα/οικιακός εγκλεισμός, μοναξιά). Από την άλλη πλευρά απαραίτητη καθίσταται, κατά τη γνώμη μου, η ευρύτερη αντιπροσώπευση γυναικών δημιουργών σε θεσμικές θέσεις (καλλιτεχνική εκπαίδευση, καλλιτεχνικές επιτροπές κ.ά), έτσι ώστε η παρουσία τους να αποκτά κατοχύρωση και δημόσια εμβέλεια. Με τον τρόπο αυτό θέματα όπως η διερεύνηση των σχέσεων ανάμεσα στα φύλα αλλά και οι ποικίλες έμφυλες πρακτικές θα αποτελέσουν αντικείμενο εκτεταμένης πραγμάτευσης και συζήτησης.

Ποιο μήνυμα θα στέλνατε στις γυναίκες που βιώνουν τέτοιου είδους καταστάσεις;

Το μήνυμά μου είναι αναμφίβολα η γνωστοποίηση και άμεση αναζήτηση βοήθειας, είτε από πρόσωπα του περιβάλλοντός τους που είναι σε θέση να βοηθήσουν, είτε από κρατικές δομές. Η χειρότερη λύση είναι οι προσωπικές ενοχές, ο φόβος, η σιωπή και η απόκρυψη που ενδυναμώνουν τον φαύλο κύκλο της βίας και διαιωνίζουν το πρόβλημα.

Η Δέσποινα Τσούργιαννη σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Paris IV – Sorbonne στο Παρίσι και είναι αριστούχος διδάκτορας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (2003). Η διδακτορική της διατριβή με θέμα τη ζωγράφο Θάλεια Φλωρά Καραβία εκδόθηκε το 2005 και επανεκδόθηκε εμπλουτισμένη το 2018. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις της επικεντρώνονται κυρίως στη νεότερη ελληνική τέχνη με έμφαση στην καλλιτεχνική δημιουργία και δράση των γυναικών στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Δίδαξε Ιστορία της Ευρωπαϊκής Τέχνης στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2008-2010). Από το 2002 εργάζεται στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank διοργανώνοντας εκθέσεις και συγγράφοντας πολυάριθμα κείμενα που αφορούν την επιστημονική τεκμηρίωσή τους.

Φωτογραφίες: Από το βιβλίο "Θάλεια Φλωρά Καραβία" , ΔΕΣΠΟΙΝΑ Μ. ΤΣΟΥΡΓΙΑΝΝΗ.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ 2022

 

Σήμερα θα γράψω κάτι για σένα, γυναίκα, μάνα, γιαγιά, κόρη, αδερφή, εργαζόμενη ή άνεργη δεν έχει σημασία, παντρεμένη, χωρισμένη, ή ελεύθερη από επιλογή, γυναίκα του χτες , του σήμερα, του αύριο, γυναίκα του 2021.

Γυναίκα που όλο τρέχεις να προλάβεις, γυναίκα που στηρίζεις, γυναίκα που προσφέρεις, που δίνεις, που σκορπάς, γυναίκα που παλεύεις μόνη, που προσπαθείς, που κουράζεσαι, που ξενυχτάς, που αγανακτείς, που νευριάζεις, που θυμώνεις , που φωνάζεις, που μετανιώνεις, που κρυφοκλαις, που ξαναχαμογελάς, ξανασκουπίζεις τα δάκρυα και πάλι από την αρχή. Κάθε μέρα, κάθε βδομάδα, κάθε μήνα, κάθε χρόνο. Για σένα, γυναίκα. Για μένα.

Εσεις είσαστε το δέντρο της ζωής. Εσεις ο κορμός ο βασικός, εσεις οι ρίζες, εσεις ο πυρήνας της οικογένειας. Χωρίς εσας οικογένεια δεν υπάρχει. Από εσάς ξεκινούν οι κλώνοι, τα κλαδιά, τα φύλλα. Από εσάς ρέει ο χυμός της ζωής. Σε εσάς στηρίζεται όλο το οικοδόμημα της οικογένειας, άμα καταρρεύσετε εσείς καταρρέει το σύμπαν .

Μην ξεχνάς την αξία σου. Μην ξεχνάς την ευθύνη σου. Μην ξεχνάς τη δύναμή σου.

Δεν έχεις κανέναν ανάγκη, γυναίκα. Εκείνοι σε χρειάζονται, όχι εσύ. Εσύ μπορείς να στέκεσαι όρθια και μόνη. Στο κρύο, στο βοριά, στο ανεμόβροχο. Να περνούν από πάνω σου οι εποχές κι εσύ να στέκεις ορθή, να αγωνίζεσαι . Εσύ ΑΝΤΕΧΕΙΣ.

Αφιερωμένο, σε όλες σας.

Η φθήνια τρώει τον παρά

 

Μετά από δύο χρόνια  παύσης λόγω κορονοϊού, οι γνωστές εμποροπανηγύρεις επέστρεψαν φέτος δυναμικά σε πολλές περιοχές της χώρας μας, με πλήθος κόσμου να συρρέει σε αυτές.

Στα πανηγύρια συνήθως ο κόσμος αναζητούσε το φθηνό, αυτό που στο κατάστημα έβρισκε ακριβό. Εσώρουχα με ένα ευρώ, κάλτσες, φθηνές πιτζάμες και παντόφλες, φόρμες και αθλητικά είδη,  και  λίγο πολύ ξοδεύεις ένα 100ευρω χωρίς να το καταλάβεις. 

Κι έπειτα, πως να φύγεις χωρίς να πάρεις λίγο χαλβά, λουκουμάδες, χωρίς να φας μερικά σουβλάκια και λουκάνικα. Δεν θα κάνεις και μία βόλτα στο λούνα παρκ; Ειδικά αν έχεις παιδιά,  δεν μπορείς να το αποφύγεις. Κι έτσι η βόλτα στο πανηγύρι δεν κοστίζει και τόσο φθηνά.

Τα φθηνά πράγματα δεν είναι τελικά  και τόσο φθηνά και δεν διαφέρουν σε κόστος από αυτά των εμπορικών καταστημάτων, τουλάχιστον στην πλειοψηφία τους. Φθηνά πράγματα βρίσκεις πλέον κάθε μέρα σε διάφορα καταστήματα. 

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μάρκες στο λούνα παρκ έφτασαν στα πέντε ευρώ, από δύο και τρία που συνήθιζαν προ -κορονοϊού εποχή, ποσό υπερβολικό για μία οικογένεια που δεν θέλει να στερήσει τη διασκέδαση από τα παιδιά της. Αν προσθέσεις το φαγητό και κάποιες αγορές σε παιχνίδια και είδη ρουχισμού , η βόλτα στο πανηγύρι θα κοστίσει λιγάκι ακριβά.

Παρ΄όλα αυτά η μεγάλη επισκεψιμότητα στα πανηγύρια δείχνει από τη μια την ανάγκη του κόσμου για μία αγαπημένη συνήθεια που στερήθηκε κι από την άλλη την ανάγκη να ζήσει αυτήν την ψευδαίσθηση ότι στο πανηγύρι αγοράζει οικονομικά.

Τα πανηγύρια αποτελούν πλέον κομμάτι της κοινωνίας μας και πρέπει να στηρίζονται , όμως αυτό το κομμάτι έχουν δικαίωμα να το απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι και δυστυχώς είναι πολλοί αυτοί που το πορτοφόλι τους και οι υποχρεώσεις τους δεν τους το επιτρέπουν.

Η γενιά των voucher

 

Προσπαθώ να θυμηθώ την εποχή που η καθημερινότητά μας δεν ήταν εξαρτημένη από επιδόματα και vouchers, που οι καλοκαιρινές διακοπές ήταν δεδομένες και προγραμματίζονταν πριν καν ξεκινήσει το καλοκαίρι. Τότε που η μετάβαση σε έναν προορισμό δεν κόστιζε όσο δύο μηνιάτικα και το φαγητό δεν χρεώνονταν σαν χρυσάφι.

Ανάλογα με τις δυνατότητες της κάθε οικογένειας, οι διακοπές ήταν η επιβράβευση της χρονιάς, ο ξέγνοιαστος χρόνος μακριά από τη φασαρία της πόλης, δίπλα στη θάλασσα , να σε νανουρίζει ο ήχος των κυμάτων και να σε δροσίζει η αύρα της θάλασσας.

Ποιος να το φανταζόταν ότι θα έφτανε η εποχή που οι διακοπές θα αποτελούσαν πολυτέλεια. Έτσι ακριβώς, γιατί σαν πολυτέλεια κοστίζουν κι ας μην παρέχουν πάντα τις καλύτερες προϋποθέσεις. Ακόμη και στον πιο κοντινό προορισμό οι οικονομίες της χρονιάς δεν αρκούν να σου προσφέρουν λίγες μέρες στον ήλιο. Αν υπάρχουν οικονομίες βέβαια. Πέρασε ένας χειμώνας όπου το ρεύμα και η θέρμανση πληρώθηκε σαν χρυσάφι. Κάποτε ξεχνούσαμε το φως αναμμένο  ή το αφήναμε επίτηδες για να μην μπουν κλέφτες. Η μέση οικογένεια είναι εξουθενωμένη από τα έξοδα της χρονιάς που πέρασε και ο χειμώνας που θα ρθει δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για αποδράσεις.

Τα ταξιδιωτικά πακέτα των τουριστικών πρακτορείων αποτελούν μία λύση για πολλούς που δεν θέλουν να στερηθούν τις διακοπές τους και λαχταρούν να επισκεφθούν το αγαπημένο τους νησί ή μία παραλία. Διαφορετικά, οι μονοήμερες αποδράσεις και οι πισίνες προσφέρουν μία ανάσα δροσιάς.

Μία νέα γενιά μεγαλώνει με αβεβαιότητα, τι να σπουδάσει, που θα εργαστεί, να φύγει στο εξωτερικό ή να μείνει στη χώρα της, πως θα κάνει οικογένεια, πως θα ζήσει ανεξάρτητη, μήπως να παραμείνει στο πατρικό της, τι επιδόματα δικαιούται, τι να στερηθεί και τι να απολαύσει. Όσοι νέοι δεν έχουν την τύχη να προέρχονται από ευκατάστατες οικογένειες θα οδηγηθούν σε δύο ή τρεις εργασίες, με μαύρη εργασία ή part time απασχόληση για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, να πληρώσουν το ενοίκιο κι αν περισσέψει να βγουν για ένα ποτό και να πάρουν ένα καινούριο ρούχο. Άλλοι μετράνε τις δεκάρες κι άλλοι τις μέρες που θα έρθει το καινούριο iphone.  Ένα κοινωνικό χάσμα που ολοένα και μεγαλώνει κι αναρωτιέμαι που θα φτάσει κι αν θα μπορέσει κάποιος να το σταματήσει μέσα στη δίνη της εποχής που ευνοεί τις ανισότητες. Κάθε είδους. Για την ώρα ας βολευτούμε με το gov.gr κι ότι μας παρέχει…